تیم فرهنگ و هنر پارس دان
فرانسیسکو فرانکو؛ «ال کادیلو»ی اسپانیا
هفته نامه صدا – خدیجه غبیشاوی: «فرانسیسکو فرانکو» ژنرال و دیکتاتور اسپانیا از سال ۱۹۳۹ تا پایان عمرش بر این کشور حکمرانی کرد. وی طی یک جنگ خونین و با کمک آلمان نازی و ایتالیای فاشیست و نیروهای ملی گرا، جمهوری دموکراتیک دوم را سرنگون کرده و در اسپانیا به قدرت رسید. فرانکو که لقب «ال کادیلو» را یدک می کشید مخالفان سیاسی خود را اعدام کرد، فرهنگ و زبان مناطق باسک و کاتالان را سرکوب کرد و رسانه ها را مشمول سانسورهای شدید کرده و کنترل کامل خود را بر کل کشور اعمال کرد. برخی از این محدودیت ها با پیر شدن فرانکو تسهیل شدند و با مرگ وی اسپانیا به سمت دموکراسی پیش رفت.
فرانسیسکو فرانکو در چهارم دسامبر سال ۱۸۹۲ در «ال فرول» یک شهر ساحلی کوچک در شمال غرب اسپانیا متولد شد. وی تا سن ۱۲ سالگی در یک مدرسه خصوصی که از سوی یک کشیش کاتولیک اداره می شد به تحصیل مشغول بود. پس از آن با هدف ادامه راه پدر و پدربزرگش و حضور در ارتش وارد مدرسه نیروی ریایی شد. با این حال در سال ۱۹۰۷ دولت اسپانیا به طور موقت پذیرش دانشجو در آکادمی نیروی دریایی این کشور را تعلیق کرد.
فرانکو و جمهوری دوم
یک دیکتاتوری نظامی به پادشاهی آلفونسو اسپانیا را از سال های ۱۹۲۳ تا ۱۹۳۰ رهبری می کرد. اما برگزاری انتخابات شهرداری ها در آوریل ۱۹۳۱ موجب عزل پادشاه شد و اسپانیا را در مسیر جمهوری دوم هدایت کرد. با برگزاری این انتخابات و پیروزی کاندیداهای جمهوری خواه قوانینی تصویب شد که بر اساس آن قدرت و نفوذ ارتش، کلیسای کاتولیک، شاهزادگان و سایر نهادهای دارای نفوذ در این زمینه کاهش پیدا کرد. فرانکو در آن زمان که به عنوان یکی از مستبدان دست راستی محسوب می شد به دلیل انتقاد از اقدامات انجام شده بازداشت شد و به یکی از مناطق دورافتاده در اطراف «ال فرول» تبعید شد. علاوه بر این آکادمی نظامی تحت مدیریت او نیز تعطیل شد.
با این وجود، در سال ۱۹۳۳ هنگامی که ائتلاف راست میانه رو در انتخابات سراسری این کشور به پیروزی رسید فرانکو بار دیگر به دولت در اسپانیا بازگشت. فرانکو همواره خود را از سیاست دور نگاه می داشت تا زمانی که به وی دستور داده شد تا شورش معدنچیان در آستوریاس را سرکوب کند.
قرانکو و جنگ داخلی در اسپانیا
فرانکو در حالی که در پست های موقت نظامی حضور داشت در خصوص حمایت از یک توطئه نظامی در اسپانیا مردد شده بود. در ۱۸ ژولای سال ۱۹۳۶ فرماندهان نظامی در اسپانیا شورش های چندجانبه ای را راه اندازی کردند که منجر به آن شد که بیش از نیمی از خاک اسپانیا را به کنترل خود درآورند. نقش فرانکو در ابتدای این درگیری ها این بود که به مراکش برود و نیروهای اسپانیا در این کشور را به اسپانیا بازگرداند. وی همچنین با آلمان نازی و ایتالیای فاشیست ارتباط برقرار کرد و توانست سلاح و دیگر تجهیزات مورد نیاز برای ادامه درگیری ها در این کشور را تامین کند، در گیری هایی که به عنوان جنگ داخلی اسپانیا (۳۹- ۱۹۳۶) شناخته می شد.
چند ماه پس از آن فرانکو به عنوان فرمانده نیروهای ملی دولت فرمانده نیروهای مسلح نظامی اسپانیا انتخاب شد. وی پایه های حمایت از خود را با کسب حمایت از کلیسای کاتولیک، ترکیب احزاب سیاسی فاشیست و احزاب سیاسی سلطنت طلب و منحل کردن دیگر احزاب سیاسی این کشور محکم تر کرد. در همین حال، در مسیر شمال اسپانیا نیروهای وی شامل گروه های نظامی فاشیست صدها هزار نفر از جمهوری خواهان را در شهر «باداجوز» را با گلوله مورد حمله قرار دادند. علاوه بر آن ده ها هزار نفر از زندانیان نظامی به وسیله ملی گراها در درگیری ها اعدام شدند…
شکاف در میان جمهوری خواهان در اسپانیا در حالی تشدید شده بود که حمایت نظامی از ملی گراها و بمباران های نیروهای آلمانی و ایتالیایی در اسپانیا منجر به آن شد که بتوانند کنترل مناطق باسک و آستوریاس را در سال ۱۹۳۷ در اختیار بگیرند. بارسلونا به عنوان قلب مقاومت جمهوری خواهان در ژانویه سال ۱۹۳۹ سقوط کرد و مادرید در مارس همان سال محاصره و تسلیم شد تا جنگ داخلی اسپانیا به پایان برسد.
وقتی در ۱۹۳۹ جنگ داخلی تمام شد، بیش از دویست هزار نفر در نتیجه آن کشته شده بودندو فرانکو تا سی و سه سال بعد یعنی ۱۹۷۵ دیکتاتور اسپانیا باقی ماند. در سال ۱۹۴۷ تحت فاشرهای داخلی و خارجی قانونی به نام «قانون جانشینی» نوشت که حکومت اسپانیا را پادشاهی اعلام می کرد و فرانکو سمت نیابت سلطنت را احراز کرد.
اسپانیا در دوران فرانکو
در نتیجه درگیری های داخلی در اسپانیا بسیاری از جمهوری خواهان این کشور را ترک کردند و برای محاکمه و مجازات کسانی که باقی مانده بودند نیز دادگاه های نظامی برپاشد. در نتیجه برگزاری این دادگاه ها بیش از هزاران اسپانیایی به مرگ محکوم شدند و فرانکو خود در اواسط دهه ۴۰ بیش از ۲۶ هزار زندانی سیاسی را در اسپانیا در غل و زنجیر کرد. رژیم فرانکو کاتولیک را تنها مذهب رسمی در این کشور اعلام کرد و زبان باسکی و کاتالانی و نام گذاری نوزادان تازه به دنیا آمده به اسامی کاتالانی و باسکی را ممنوع کرد. فرانکو اتحادیه های کارگری سیاست های خودکفایی اقتصادی را ممنوع و یک شبکه پلیس مخفی برای جاسوسی از شهروندان این کشور ایجاد کرد.
اگرچه فرانکو از قدرت های جهانی جانبداری می کرد اما از عرصه درگیری های جنگ جهانی دوم در سال های (۴۵-۱۹۳۹) به دور ماند، با این وجود در حدود ۵۰ هزار نیروی داوطلب را به آلمان و برای مقابله با روسیه ارسال کرد. فرانکو همچنین بنادر خود را به روی زیر دریایی های آلمانی باز کرد. پس از جنگ جهانی دوم اسپانیا با انزوای دیپلماتیک و اقتصادی مواجه شد و با شروع جنگ سرد این انزوا نیز شدت گرفت…
در سال ۱۹۵۳ اسپانیا به آمریکا اجازه داده تا سه پایگاه هوایی و یک پایگاه دریایی را در این کشور و در مقابل دریافت کمک های اقتصادی و نظامی بسازد. در حالی که سن فرانکو بالا می رفت وی همچنان از درگیری در امور روزانه سیاست دوری می کرد و ترجیح می داد به شکار و ماهیگیری بپردازد. در همین زمان بود که کنترل های پلیسی و سانسور رسانه ها در اسپانیا کمتر شد و اعتراضات و اعتصابات بیشتری برگزار می شد و اصلاحات بازار ازاد نیز در دستور کار قرار گرفت. صنعت توریسم در اسپانیا افزایش پیدا کرد و مراکش از این کشور اعلام استقلال کرد.
فرانکو هیچگاه یک حاکم محبوب نبود و به ندرت می توانست یک جمعیت را در حمایت از خود ساماندهی کند. اما پس از ۱۹۴۷ مخالفت های اندک و سازمان یافته ای با حکومت وی شکل گرفت. همزمان با کاهش برخی از اختیارات نیروهای امنیتی و پلیس در اسپانیا و رشد اقتصادی این کشور در دهه ۶۰، چهره فرانکو از یک فرمانده نظامی سخت به یک شهروند سالخورده غیرنظامی تغییر پیدا کرد.
وضعی سلامتی فرانکو در اواخر دهه ۶۰ رو به بدی رفت و با بیماری های قلبی دست پنجه نرم می کرد. اسپانیا طی دو دهه آخر رهبری فرانکو با رشد اقتصادی قابل توجهی همراه شد و سه سال پایان زندگی او نیز به یک امپراتوری دموکراتیک براساس قانون تبدیل شد. کشوری با چشم انداز اقتصادی و نهادهای دموکراتیک شبیه به بسیاری از کشورهای غرب اروپا. فرانکو در ۲۰ نوامبر سال ۱۹۷۵ پس از چندین حمله قلبی درگذشت. در مراسم تشییع جنازه وی بسیاری از شرکت کنندگان دستان خود را به نشانه سلام فاشیستی بالا بردند.
اسپانیا پس از فرانکو
در سال ۱۹۴۷ فرانکو اعلام کرده بود که یک شاهزاده جایگزین وی خواهدشد و در سال ۱۹۶۹ شاهزاده «خوان کارلوس» نوه پادشاه پیشین این کشور را برای این سمت در نظر گرفت. با وجود آنکه خوان کارلوس مدت زمان مناسبی را در کنار فرانکو سپری کرد و به طور عموم از نظام اسپانیا حمایت می کرد، بلافاصله پس از اینکه قدرت را در این کشور به دست گرفت دست به تغییرات گسترده از جمله قانونی کردن احزاب سیاسی کرد. نخستین انتخابات اسپانیا پس از مرگ فرانکو در ژوئن سال ۱۹۷۷ برگزار شد و به جز یک تلاش ۱۸ ساعته برای کودتا، اسپانیا تا به امروز یک نظام دموکراتیک باقی ماند.
فرانسیسکو فرانکو؛ «ال کادیلو»ی اسپانیا
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر