تیم فرهنگ و هنر پارس دان
درباره «مادر»، فیلم جنایی و ترسناک دارن آرونوفسکی
برای خالق فیلم‌های ضد کلیشه‌ای «کشتی‌گیر» و «قوی سیاه»، ساختن چیزی از این دست جای تعجب ندارد ولی رفتن او در پی پاسخ این سؤال قدیمی که آیا هنر و منجمله فیلمسازی مهمتر از زندگی نیست، مقوله تازه‌ای در جریان کار او است.
فرانسوا تروفو سینماگر شهیر فرانسوی بارها این پرسش را طی فیلم‌هایش مطرح کرد اما آن را همیشه بی‌پاسخ گذاشت و موضوع را به بیننده‌ها ارجاع داد ولی آرونوفسکی آدمی سرسخت‌تر از آن هنرمند فقید اروپایی است و در نتیجه به شکلی بیرحمانه و توأم با خونریزی از رجحان هنر و آدم‌های وابسته به آن در این معادله گفته است! در مرکز و قلب فیلم «مادر»، با خانه‌ای بزرگ اما مهجور و پرت افتاده در حومه یکی از شهرهای امریکا مواجه هستیم که ساکنانش یک زوج میانسال بدون فرزند هستند.
به تدریج مشخص می‌شود که زن و شوهر مستقر در این خانه با بعضی ریاها و اندیشه‌های پلید نیز عجین هستند. زن مورد بحث که فقط با لفظ مادر (به موازات عنوان فیلم) از او یاد می‌شود، بیشتر مشغول آراستن خانه‌ای است که براساس معماری عصر قدیمی موسوم به‌ویکتوریان انگلیس ساخته شده و همسر او که در تمام طول فیلم هرگز نامش به زبان نمی‌آید و از لفظ «او» برای آوردن نامش استفاده می‌شود، یک شاعر معروف است که دچار مشکلات فکری شده و در یک دوره نازایی هنری به‌سر می‌برد.
این هنرمند البته چنان مغرور است و خود را بالاتر از سایرین می‌پندارد که امتیازات یک سلطان در بین رعایا را برای خود قائل است و برای اینکه چنین فضا و آدم‌هایی کم شمار و مشکوک برای ما مفهوم عمیق‌تری بیابند، متیو لیباتیک مدیر فیلمبرداری این اثر سینمایی به‌رغم اکتفا به دوربین‌های مستقر بر شانه در اکثر صحنه‌های فیلم، دست به یک تصویر‌برداری هنرمندانه رازآمیز می‌زند تا ما در مقام بیننده حتی قبل از وقوع هرگونه نا‌امنی و در عین آرامش، احساس اغتشاشی را پیدا کنیم که در راه است. در این راستا لیباتیک به‌رغم گرفتن تصاویر لانگ شات از محیط سرسبز رؤیایی منطقه، تا آنجا که می‌تواند از کلوزآپ‌ها نیز بهره‌می‌گیرد و همه چیز همیشه در حرکت است و یک تصویر ساکن از یک جسم ایستا هم وجود ندارد.
ورود مریض احوال‌ها
رفتار توأم با خودپسندی این زوج که با بازی‌های عالی خاوی‌یر باردم اسپانیایی در نقش شوهر (همان شاعر دچار بن‌بست فکری) و جنیفر لارنس امریکایی در نقش همسر او (مادر مورد بحث) همراه است، چنان بیش از حد تحمل می‌نماید که بینندگان از ورود کاراکترهایی تازه به متن داستان استقبال می‌کنند. روزی زنگ خانه را میزنند و یک زوج میانسال نزدیک به پیری که بدون اطلاع قبلی آمده‌اند، خودشان را به کاراکترهای باردم و لارنس معرفی می‌کنند.
یکی از آنها مردی است که او را فقط با همان نام «مرد» در طول فیلم می‌شناسیم(!) و ادهریس کهنه‌کار نقش وی را بازی کرده است و آنقدر سرفه می‌کند و مریض احوال است که به‌نظر می‌رسد دیگر حتی در پی رفع عارضه خود نیز نیست و دیگری همسرش که او را نیز فقط با نام همسر صدا میزنند و بازی در این نقش با میشل فایفر کهنه‌کار و امریکایی است که ۳۵ سال پیش با بازی در «صورت زخمی»، کار کلاسیک گانگستری برایان دی‌پالما در سینما اوج گرفت.
«همسر» نیز مانند «مرد» آدم موجهی نیست و دائماً سیگار می‌کشد و مشروبات الکلی می‌نوشد و از بدو آشنایی با «مادر» نسبت به وی جبهه می‌گیرد. عجیب است که به‌رغم همه تخلف‌های آشکار اخلاقی این زوج تازه وارد، کاراکتر خاوی‌یر باردم یا همان شاعر از آنها دعوت می‌کند به‌عنوان میهمان در خانه آنها بمانند و هنگامی که مادر به او اعتراض می‌کند و می‌پرسد چرا یک زوج مشکوک و خطرناک را به خلوت خانه‌شان راه داده و تولید دردسر کرده است، باردم به او می‌گوید: سخت نگیر، فکر نمی‌کنم موضوع مهمی باشد.
بد اندر بد
اما با ورود دو پسر این زوج میانسال به ماجرا و به‌واقع ورودشان به خانه، اوضاع از بد هم بدتر می‌شود و آنها را با بازی برادران گلیسون (دامنال و برایان) روبه‌روی خود می‌بینیم. به آرامی نشانه‌های خونریزی و جنایت در خانه پدیدار و شرایط طوری می‌شود که به‌نظر می‌رسد اینجا هم یکی از خانه‌های نفرین شده و جن‌زده‌ای است که در بسیاری از فیلم‌های ترسناک و پربرخورد طی سال‌هایی طولانی دیده‌ایم. در این مرحله است که حوصله کاراکتر باردم یعنی همان شاعر ماجرا سر می‌رود و پس از عذرخواهی از همسرش بابت نادیده گرفتن توصیه‌های او وارد عمل می‌شود و با قاطعیت هرچه بیشتر میهمانان ناباب خانه را بیرون می‌ریزد و خردشان می‌کند.
ولی سکانس‌های پایانی فیلم در این راستا حاوی تندترین برخورد‌ها و فضایی سیرک‌گونه و به سان یک سرگیجه واقعی است.
- عنوان: «مادر»
- محصول: کمپانی‌های پارامونت
- و پروتوزوا
- تهیه کنندگان: اسکات فرانکلین، جف واکسمن و جان اشترن
- سناریست و کارگردان: دارن آرونوفسکی
- مدیر فیلمبرداری: متیو لیباتیک
- تدوینگر؛ اندرو وایزبلوم
- طراح صحنه: فیلیپ مسینا
- مدیر جلوه‌های ویژه: دان شره‌کر
- مدت زمان: ۱۰۸ دقیقه
- بازیگران: جنیفر لارنس، خاوی‌یر باردم، ادهریس، میشل فایفر، برایان گلیسون، دامنال گلیسون، استیفن مک هتی و
- کریستن ویگ
درباره «مادر»، فیلم جنایی و ترسناک دارن آرونوفسکی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر