تیم فرهنگ و هنر پارس دان
چرا ما ایرانی‌ها هنگام تماشای تئاتر مودب نیستیم؟
گزارش با این توضیح که: یکی از مهمترین دلایل مخالفت با موبایل در تئاتر این است که گفته می‌شود نور و صدای موبایل حواس بازیگران صحنه را پرت می‌کند، ادامه می‌یابد؛ و سپس به تاریخ اعتراضات بازیگران به این قضیه پرداخت می‌شود.
ریچارد گریفیث، بازیگر انگلیسی نخستین بازیگری است که در مرور اعتراض‌های بازیگران به این قضیه به نامش برمی‌خوریم. این بازیگر که در سال ٢٠٠۵ از یک تماشاگر زن خواسته بود یا موبایلش را خاموش کند یا از سالن بیرون برود، یک‌بار دیگر هم واکنشی دگرگونه به این قضیه نشان داد و زمان اجرای نمایش پسران تاریخ از صحنه پایین آمد و از سالن بیرون رفت و گفت تا زمانی که تماشاگران موبایلشان را خاموش نکنند، روی صحنه نخواهد رفت.
در سال ٢٠٠٩ هم دانیل کریگ و هیو جکمن هر دو در کنار هم در نمایش باران مداوم که در برادوی اجرا می‌شد، مقابل تماشاگری موبایل به دست قرار گرفته و بهش اعتراض کردند. در واقع مقابل صدای زنگ موبایل یکی از تماشاگران جکمن نمایش را متوقف کرد و رو به تماشاگر گفت: یعنی نمی‌خوای جوابش رو بدی؟ تمومش کن دیگه. دانیل کریگ هم گفت: جواب بده یا خاموشش کن! در سال ٢٠١٣ دیانا کوئیک هم در نمایشی که در تئاتر سنت جیمز لندن اجرا می‌شد، به همین نحو علیه یکی از تماشاگران موضع گرفت و در ادامه هم رو به همه گفت که: عادت مسخره‌ای است آوردن موبایل به سالن نمایش!
کوین اسپیسی که امروز بدنام شده؛ نیز، در این اعتراضات حضور داشته. این بازیگر در سال ٢٠١۴ وقتی روی صحنه نمایش تک‌نفره‌اش بود، با شنیدن صدای زنگ موبایل از صحنه پایین آمد و کار را متوقف کرد و به تندی تماشاگر را از سالن بیرون کرد. در سال ٢٠١۵ نیز پتی لوپون، بازیگر برنده تونی در سالن لینکلن منطقه منهتن موبایل یک‌نفر را که مدام داشت متنی را می‌نوشت و ارسال می‌کرد، از دستش گرفت و آن را به سویی پرتاب کرد! او در این مورد می‌گوید: ما به سختی کار می‌کنیم تا یک دنیایی را روی صحنه خلق کنیم؛ و آن‌وقت یک تماشاگر خودبین بی‌ادب که نمی‌تواند لحظه‌ای هم از موبایلش دور شود، می‌زند و همه این دنیا را داغون می‌کند. شما نمی‌دانید نور ال‌ای‌دی موبایل چگونه می‌تواند تجربه ویرانگری باشد برای شما روی صحنه نمایش.
در نشریه ممفیس فلایر نیز در سال ٢٠١٣ نوشته شده که بازیگری به نام تونی ایزبل بازیگر نمایش سیلویا چگونه در مواجهه با موبایل تماشاگران نمایش را متوقف کرده و از همکارانش خواسته موبایل آن تماشاگر را گرفته و خاموش کند.
حمیدرضا عظیمی: «تماشاگران تئاتر» که همیشه عنصر اصلی این هنر بوده‌اند، حالا در برخی از نمونه‌ها، به‌عنوان مشکل اصلی این روزهای تئاتر مطرح شده‌اند! این «عنصر اصلی» در این چند سال اخیر، گویا تغییراتی را در ترکیب جمعیتی خود داشته که خیلی به چشم می‌آید و گاهی هم خبرهایی از آنها روی خروجی رسانه‌ها قرار می‌گیرد که تغییر سطح فرهنگی تماشاگران را نسبت به قدیم بیشتر در دید قرار می‌دهد.
آن‌طور که اهالی آکادمیک تئاتر می‌گویند، این هنر در یکسو، بازیگران و هنرمندان را برصحنه دارد و در سوی دیگر، تماشاگران را به‌عنوان عنصر اصلی پذیرفته است. عنصری که گاهی به کار هم گرفته می‌شود و در نمونه‌هایی چون تئاتر خیابانی و تئاترهای غیرصحنه‌‍‌ای، این تلاش می‌شود که تماشاگران را تا حد ممکن در بازی‌ها دخالت دهد. به‌ویژه در گونه‌ای به نام «گیم تئاتر» تمام تلاش این است که تماشاگر به‌عنوان یک طرف داستان وارد بازی شود و حتی انتخاب‌هایش در ادامه یا پایان داستان، نقش ایفا می‌کند!
حالا اما چند وقتی است تماشاگران که به عقیده برخی از اهالی تئاتر، نیمی از این هنر به شمار می‌روند، تعدادی از اجراها را دچار اشکال کرده‌اند. به‌ویژه خبری که همین چند روز پیش منتشر شد، حکایت از آن داشت که حین اجرای یکی از این نمایش‌ها کارگردان با تماشاگری که در میانه اجرا از موبایل استفاده می‌کرده، برخوردی البته محترمانه داشته و به او اعتراض کرده است. اعتراضی که در روزهای بعد البته با روایت تحریف‌شده منتشر شد و بحث‌هایی را هم پیش آورد. این برخوردها بین برخی از تماشاگران و اهالی تئاتر، سوی تقابلی محسوسی هم پیدا کرد و خبرها گویای آن است که حتی در فضای مجازی واکنش برخی از تماشاگران طوری بوده که هشتگی به نام «با موبایل روشن به تماشای تئاتر می‌رویم»، ایجاد شده است!
تماشاگر حرفه‌ای و تماشاگرنما
آن‌طور که یکی از مدرسان تئاتر می‌گفت: تئاتر، هنری است که در آن فرهیختگی وجود دارد و اگر این فرهیختگی را از آن بگیریم، چیزی غیر از سرگرمی و حتی بدتر از آن، «لودگی» نمی‌ماند. همین ماجرا، بین تماشاگران تئاتر با حاضران در کنسرت‌های موسیقی یا تماشاگران سینما تفاوت به وجود می‌آورد اما گویا نزدیک به یک‌دهه، از زمانی که پای «چشم رنگی‌های سینما» به تئاتر باز شده، نوع عمومی‌تر تماشاگران هم در سالن‌های تئاتر دیده می‌شود که روایت از مثبت یا منفی‌بودن آن هم، بین بازیگران و مطلعان تئاتر تفاوت دارد.
محسن احتشام کارگردان نمایش غیرمنتظره هم به «شهروند» گفت: ما با هجوم برخی از تماشاگران به تئاتر مواجهیم که صرفا به خاطر دیدن یک چهره به سالن تئاتر می‌آیند و قاعدتا چون تماشاگر دایمی تئاتر نیستند و با آمدن چهره‌ها می‌آیند و با رفت آنها می‌روند، رفتارهای خاص خود را هم دارند. در یکی از نمایش‌ها که یکی از چهره‌های معروف سینما در آن حضور داشت، شخصا به‌عنوان پژوهشگر میدانی از حدود ١۵نفر به‌طور تصادفی درباره نمایش و مختصات محتوایی و اجرایی آن سوال کردم که هیچ کدامشان نمی‌دانستند در نمایش چه گذشته است، چون در تمام لحظات فقط محو آن چهره‌ای بودند که به خاطرش به سالن آمده بودند.
عاطفه رضوی بازیگر باسابقه سینما، تلویزیون و تئاتر هم در این زمینه به «شهروند» گفته است: این‌که تماشاگر رفتار خاصی در سالن نمایش دارد، جای خود و می‌شود درباره شئون مختلف آن صحبت کرد. این‌که مثلا موبایلش را روشن می‌گذارد یا آن را دایما چک می‌کند که نور آن بر تمرکز بازیگر تأثیر می‌گذارد، چیز بدی است اما من به‌عنوان بازیگر باید از این اتفاقات خودم را جدا کنم. اتفاقا باید به تماشاگر نشان دهم که او هر کاری کند، نمی‌تواند تمرکز من را به‌عنوان یک بازیگر حرفه‌ای به هم بزند.
چرا ما ایرانی‌ها هنگام تماشای تئاتر مودب نیستیم؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر