گروه دانش و فناوری پارس دان
آموزش مدیریت پروژه: مقایسه راهنمای PMBOK و PRINCE2
شما با بررسی تفاوت‌های دوره‌های PMBOK و PRINCE2 می‌توانید بهترین روش مدیریت پروژه را برای حوزه‌ی کاری و نیازهای اجرایی خود انتخاب کنید.
یکی از اولین پرسش‌هایی که در زمینه‌ی مدیریت پروژه مطرح می‌شود، این است که کدام‌یک از دوره‌هایی که گواهینامه‌های معتبر بین‌المللی ارائه می‌دهند، جامع‌تر و کاربردی‌تر از سایرین است. دراین‌بین، همیشه با نام‌های PRINCE2 و PMBOK برخورد می‌کنیم.
پیش از اینکه به تشریح تفاوت‌های این دو دوره بپردازیم، باید تأکید کنیم که هدف هر دو روش این است که شما را با دانش و مهارت لازم برای تکمیل موفقیت‌آمیز یک پروژه آشنا کنند. بنابراین هیچ‌یک از آن‌ها بر دیگری ارجحیت ندارد و توصیه می‌شود دوره‌ای را انتخاب کنید که نیازهای حوزه‌ی کاری شما را بهتر برآورده می‌کند.
کلیات و اولویت‌ها
مهم‌ترین تفاوت PRINCE2 و PMBOK این است که PRINCE2 به شما یک متدولوژی ارائه می‌دهد، یعنی توضیح می‌دهد که چگونه پروژه را ادامه دهید و تکمیل کنید. شما بسته به نیازهای پروژه‌ای که در دست دارید، می‌توانید از الگوها و نمونه‌هایی که PRINCE2 در اختیارتان می‌گذارد، برای رسیدن به اهدافتان استفاده کنید.
از طرف دیگر، راهنمای PMBOK یا گستره دانش مدیریت پروژه (با مدرک PMP)، چهارچوب مدیریت پروژه را به شما پیشنهاد می‌دهد و ابزارها و تکنیک‌های کاربردی هر وضعیت را در اختیارتان می‌گذارد و انتخاب بهترین گزینه را به شما واگذار می‌کند.
درحالی‌که PMBOK عمدتاً مدیر پروژه را مسئول کلیت موفقیت و شکست پروژه می‌داند، PRINCE2 نقش فروشندگان، تحلیلگران کسب‌وکار، همکاران و مشتریان و تیم‌های عرضه‌کننده را با جزئیات بیشتری پوشش می‌دهد.
PMBOK به این سؤال پاسخ می‌دهد که «چگونه باید کارها را انجام دهیم»، درحالی‌که PRINCE2 توضیح می‌دهد «چه‌کارهایی را چه زمانی انجام دهیم».
PMBOK با توضیح ساختار شکست کار (WBS) و توضیح شبکه‌های برداری و گره‌ای، تکنیک‌های مختلفی را بری برآورد زمان و هزینه ارائه می‌کند، درحالی‌که PRINCE2 هیچ‌یک از این مباحث را شامل نمی‌شود و اصولاً اشاره‌ی مستقیمی به هزینه‌ها ندارد، بلکه مشکلات کلی پروژه را بررسی می‌کند.
در مبحث مدیریت ریسک، هر دو روش به شیوه‌ای تقریباً مشابه به شناسایی ریسک‌ها می‌پردازند، اما PMBOK ابزارهای مختلفی را برای آنالیز کمی ریسک پیشنهاد می‌کند که در متدولوژی PRINCE2 اشاره‌ای به آن‌ها نمی‌شود و اولویت موضوع را منابع موردنیاز برای مدیریت ریسک می‌داند.
ساختار راهنمای PMBOK
دستورالعمل‌های راهنمای PMBOK تحت ۴۷ فرآیند مختلف (که در پنج گروه فرآیندی طبقه‌بندی می‌شوند) تعریف می‌شوند. هر فرآیند، مجموعه‌ای از اقدامات مرتبط با تولید محصولات، خدمات یا نتایج از پیش تعیین‌شده است. طبق این ساختار هر فرآیند با دریافت ورودی موردنیاز و بهره‌گیری از ابزارها و تکنیک‌های خاص، ما را به خروجی‌های مورد انتظار می‌رساند.
راهنمای PMBOK در هر یک از حوزه‌های دانش پروژه (که در ادامه معرفی می‌شوند)، مجموعه‌ای کامل از مفاهیم، اصطلاحات و فعالیت‌هایی را تعریف می‌کند که شکل‌دهنده‌ی زمینه‌ی حرفه‌ای و تخصصی مدیریت پروژه هستند. به‌علاوه خلاصه‌ای از مهارت‌های بین فردی را که برای مدیر پروژه مفید واقع می‌شوند، شرح می‌دهد.
ساختار PRINCE2
PRINCE2 از چهار عنصر یکپارچه تشکیل‌شده است: اصول، مضمون‌ها، فرآیندها و محیط پروژه. هفت اصلی که سازه‌های بنیادی PRINCE2 را شکل می‌دهند عبارت‌اند از توجیه کسب‌وکار، یادگیری از تجربیات، تعریف مسئولیت‌ها و وظایف، مدیریت مراحل، مدیریت استثنا، تمرکز بر محصولات و تطبیق با محیط پروژه.
مضمون‌ها نیز در هفت فرآیند بیان می‌کنند که چه کسی، چه مسئولیتی را در چه زمانی به عهده دارد. فرآیندهای PRINCE2 مشابه با فرآیندهای PMBOK، به فعالیت‌های مختلفی تقسیم می‌شوند.
سطح پذیرش
هر دو مدرک PRINCE2 و PMP، در سطح جهانی معتبر و شناخته‌شده هستند. بااین‌حال در کشورهای انگلیس، استرالیا و اغلب کشورهای اروپایی، متدولوژی PRINCE2 رایج‌تر و در کشورهای آمریکا، کانادا و خاورمیانه، دوره‌ی PMP بیشتر موردپذیرش قرار می‌گیرد.
مهارت‌هایی که در هر دو دوره آموزش داده می‌شود، در همه‌ی صنایع قابل‌اعمال هستند. بنابراین فرقی نمی‌کند که شما در صنایع IT، ساخت‌وساز یا تولید محصول کار می‌کنید و پروژه‌ی کوچک یا بزرگی در دست دارید. الگوهای PRINCE2 و چهارچوب‌های PMBOK برای همه‌ی صنایع و پروژه‌ها کاربردی است.
فرآیندهای اصلی
یکی از ویژگی‌های اصلی PRINCE2، رویکرد فرآیند محور آن است. به عبارتی PRINCE2 پروژه را به مراحل قابل مدیریت تقسیم می‌کند و بدین‌وسیله پیچیدگی پروژه را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. پروژه‌هایی که به روش PRINCE2 مدیریت می‌شوند، بیشتر روی خروجی متمرکزند. هشت فرآیند اصلی این روش عبارت‌اند از:
۱- آماده‌سازی (SU): فرآیندهای مقدماتی و پیش‌نیازهای ضروری پروژه
۲- آغاز پروژه (IP)
۳- رهبری پروژه (DP)
۴- برنامه‌ریزی (PL)
۵- کنترل هر مرحله (CS)
۶- مدیریت تحویل کالا (MP)
۷- مدیریت مرزهای مراحل پروژه (SB)
۸- خاتمه‌ی پروژه (CP)
اجزای اجرایی PRINCE2، که در همه‌ی فرآیندهای ذکرشده بکار می‌روند عبارت‌اند از:
- مدل تجاری
- مدیریت ریسک
- کیفیت در محیط پروژه
- کنترل‌ها
- طرح‌ها
- سازمان‌دهی
- مدیریت پیکربندی
- مدیریت و کنترل تغییرات
مجموعه مقالات آموزشی مدیریت پروژه
در مقایسه با این روند پیشرفت، استاندارد PMBOK، پس از توضیح چرخه‌ی حیات و تأثیرات سازمان و فازهای پروژه حوزه‌های دانش مدیریت پروژه را به ترتیب زیر بیان می‌کند و ورودی‌ها، ابزارها و تکنیک‌ها و خروجی هر فرآیند را با جزئیات و مهارت‌های موردنیاز، در اختیار مدیران قرار می‌دهد:
۱- مدیریت یکپارچگی: ایجاد یکپارچگی بین تمامی حوزه‌های پروژه
۲- مدیریت محدوده: چه کاری انجام شود و چه کارهایی انجام نشود
۳- مدیریت زمان: تکمیل پروژه در مدت‌زمان تعیین‌شده
۴- مدیریت هزینه: تکمیل پروژه در بودجه‌بندی تعیین‌شده
۵- مدیریت کیفیت: تشخیص و حفظ استانداردها
۶- مدیریت منابع انسانی: چگونگی تشکیل تیم و هدایت آن، تعیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها
۷- مدیریت ارتباطات: ایجاد، جمع‌آوری، ذخیره و بازیابی اطلاعات پروژه
۸- مدیریت ریسک: تعیین، ارزیابی و کنترل عدم قطعیت‌های پروژه
۹- مدیریت تدارکات: آنالیز خرید و ارتباط با پیمانکاران خارج از سازمان
۱۰- مدیریت ذینفعان: شناسایی ارتباط و مشارکت با ذینفعان پروژه
خلاصه‌ی ویژگی‌های دوره‌ی PRINCE2
- ارائه‌ی یک روش گام‌به‌گام راه‌اندازی و اجرای پروژه
- راهنمای فعالیت‌های پیش‌نیاز پروژه و فعالیت‌های الزامی پایان پروژه
- تأکید بر وجه تجاری و سودآوری پروژه
- مدیریت استثناپذیر (قابلیت اصلاح و تغییر الگوها)
- شرح مفصل مسئولیت‌های تیم پروژه
- توضیحات / قالب محصولات مدیریت پروژه
- ارائه‌ی بهترین روش‌های اجرای پروژه
- دانش سازمان‌دهی شده‌ی اصول، فرآیندها، تم‌ها و اداره‌ی روند کار
- دستورالعمل‌های مناسب
- تمرکز بر محصولات
- شرح تفصیلی توسعه‌ی طرح‌های پروژه
- جنبه‌های تخصصی پوشش داده نمی‌شود
- تکنیک‌های دقیقی برای برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌های مدیریت پروژه ارائه نمی‌شود
- رهبری و مهارت‌های مدیریت کارکنان کدگذاری نمی‌شود
- در زمینه‌ی تطبیق بهترین شیوه‌های تمرینی، انعطاف‌پذیر نیست و غال با روش متداول را توضیح می‌دهد
- عدم تأکید بر مجموعه‌ی مهارت‌های موردنیاز برای هدایت و توسعه‌ی پروژه
خلاصه‌ی ویژگی‌های دوره ی PMBOK
- راهنمای کامل مدیریت پروژه
- لیست کردن کلیه‌ی ابزار و تکنیک‌هایی که در یک فرآیند خاص مورداستفاده قرار می‌گیرند
- دانش جنبه‌های خاص پروژه مانند مدیریت قرارداد، مدیریت کیفیت
- راهنمای رهبری، مهارت‌های انگیزشی و دیگر مهارت‌های بین فردی
- راهنمای تکنیک‌های گزارشگری مانند مدیریت ارزش کسب‌شده
- راهنمایی در مورد کد حرفه‌ای عملکرد مدیر پروژه
- عدم راهنمایی در خصوص مسئولیت‌های تیم مدیریت پروژه
- عدم بررسی و راهنمایی گام‌به‌گام اجرای پروژه
- خروجی‌های هر فرآیند را معرفی می‌کند، اما محتوای این خروجی‌ها را مشخص نمی‌کند
- فعالیت‌هایی را که پس از پایان پروژه به‌منظور اطمینان از مزایای محصول انجام می‌شوند، در برنمی‌گیرد
- عدم ارائه‌ی جزئیات کافی در مورد محتویات برنامه
منبع : زومیت
آموزش مدیریت پروژه: مقایسه راهنمای PMBOK و PRINCE2
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر