تیم دانش و فناوری پارس دان
سیزده اکتشاف مهم سال ٢٠١٧
روزنامه اعتماد: در دنیای سیاست‌زده کنونی، خبرهای پراکنده اکتشافات علمی در لابه‌لای انبوه اخبار سیاسی گم می‌شوند. با توجه به سرعت چشمگیر پیشرفت علم، در سال ٢٠١٧ نیز دانشمندان اکتشافات علمی فراوانی در گوشه و کنار دنیا داشتند که در ادامه نگاهی می‌اندازیم به برخی از مهم‌ترین یا جذاب‌ترین این کشف‌های علمی.
سه سیاره قابل سکونت
ستاره‌شناسان خارج از منظومه شمسی هفت سیاره کشف کرده‌اند که به دور ستاره‌ای کوچک به نام «تراپیست-١» می‌چرخند و حدود ۴٠ سال نوری با زمین فاصله دارند. سه سیاره از این هفت سیاره در نقطه‌ای قرار دارند که ناسا این منطقه را کمربند حیات نامیده است؛ در حقیقت جایی که وجود آب و احتمالا وجود زیست‌فرازمینی‌ها امکان‌پذیر است.
میگوی پینک‌فلویدی
دانشمندان در ساحل اقیانوس آرام در پاناما گونه جدیدی از میگوی هفت‌تیرکش را کشف کرده‌اند که با استفاده از چنگک‌های بزرگش صدایی بلند ایجاد می‌کند؛ صدایی که ماهی‌های کوچک را می‌ترساند و حتی ممکن است مرگ‌شان را رقم بزند. بلندی صدای حاصل از چنگک‌های میگو – که بی‌شباهت به صدای انفجار نیست- می‌تواند به ٢١٠ دسیبل برسد. صدای بلندترین کنسرت‌ها حدود ١٢٠ تا ١٢٩ دسیبل است. دانشمدان برای نامیدن این نوع میگو که چنگک‌های صورتی رنگ متمایزی دارد از نام گروه موسیقی راک «پینک فلوید» الهام گرفتند و اسم آن را « Synalpheus pinkfloydi» یا «میگوی هفت‌تیرکش پینک فلوید» نامیدند.
مولکول جوان کننده موش‌ها
با پا به سن گذاشتن، سلول‌های پیر یا صدمه‌دیده‌ای که تعدادشان در بافت‌های بدن‌مان افزایش یافته‌اند به بروز بیماری‌های سالخوردگی دامن می‌زنند. دانشمندان هلندی مولکولی ساخته‌اند که پالایش این سلول‌ها را بر عهده می‌گیرند. زمانی که این مولکول‌ها به بدن موش‌های پیر تزریق شدند، خزهای بدن موش‌ها رشد دوباره را از سر گرفتند، عملکرد کلیه‌شان بهبود یافت و توانستند دو برابر سرعت موشی که این مولکول‌ها وارد بدنش نشده، بدوند. کشف این مولکول یکی از برجسته‌ترین دستاوردها در زمینه پیری و سالخوردگی به شمار می‌رود.
افشانه پوستی برای سوختگی
دانشمندان زیست‌پزشکی ابزاری اختراع کرده‌اند که بر سلول‌های بنیادی جراحت‌های بیمار پاشیده می‌شود و به شکل‌گیری مجدد آنها کمک می‌کند و در پی آن لایه پوستی سالمی را در مدت زمان ۴ روز می‌سازد. اخیرا کمپانی زیست‌فناوری «RenovaCare» امتیازنامه این افشانه را خریداری کرده و از آن برای درمانِ آزمایشیِ جراحت‌های سوختگی استفاده می‌کند. در حالی که این افشانه می‌تواند به حذف روند دردناک پیوند پوست کمک کند، مخترعان این ابزار در انتظار تاییدیه سازمان غذا و داروی امریکا هستند.
عقرب ضد سکته
نیش عقرب استرالیایی در ١۵ دقیقه جان انسان را می‌گیرد. البته در صورتی که فرد درمان نشود. اما دانشمندان، پپتیدی در زهر یکی از گونه‌های عقرب استرالیایی کشف کرده‌اند که از زوال سلول‌های بنیادی مغز در برابر سکته- حتی تا هشت ساعت پس از بروز سکته- مراقبت می‌کند. اگر استفاده از این زهر در درمان آزمایشیِ بیماران عملکرد خوبی داشته باشد، نخستین دارویی معرفی می‌شود که می‌تواند از صدمات مغزی حاصل از سکته مغزی مراقبت کند.
دایناسور نوظهور
دانشمندان اهل تورنتو گونه جدیدی از دایناسورها را کشف کرده‌اند که آن را «زول» نامیده‌اند. دلیل انتخاب این اسم هیولای سگ‌مانند فیلم «شکارچیان روح» (١٩٨۴) است. این دایناسور مثل هم‌نامش شاخ‌هایی بالای چشم‌هایش و دمی خاردار و شبیه به چماق دارد. دانشمندان اسکلت فسیل‌شده این دایناسور را که یکی از سالم‌ترین خمیده‌خزنده‌سانان کشف شده تا به امروز است (جمجمه و دم سه متری این دایناسور صدمه ندیده است) در مونتانا از زیر خاک بیرون آوردند.
قورباغه ضد آنفلوآنزا
یافته‌های دانشمندان حاکی از آن است که ماده لجن‌مانند روی پوست قورباغه‌ای که در جنوب هند زندگی می‌کند، شامل مواد ضدمیکروبی پپتیدی است که باکتری‌ها و ویروس‌ها از جمله ویروس‌های مخصوص آنفلوآنزای انسانی را از بین می‌برند و در عین حال از سلول‌های عادی مراقبت می‌کنند. تا به حال درمان آنفلوآنزا با مخاط قورباغه در آزمایشگاه صورت گرفته است.
خون عفونت‌کش مارمولک
دانشمندان ترکیب ضدمیکروبی جدیدی را در خون اژدهای کومودو- بزرگ‌ترین مارمولک دنیا- کشف کرده‌اند که از بین‌برنده عفونت‌های کشنده حیوانات کم‌طاقت است. (بزاق این مارمولک شامل حداقل ۵٧ نوع باکتری است که نیش آنها را مرگبار کرده است.) در آزمایشگاه، این ماده جراحت‌های عفونی موش را سریع‌تر از بیماری‌های دیگر این جانور درمان کرد؛ بنابراین حالا پزشکان گزینه‌ای تازه برای مبارزه با باکتری‌های مقاوم در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها در اختیار دارند.
سنگ‌افراشت‌های باستانی در برزیل
محققان با استفاده از زنبور عسل، بیش از ۴۵٠ خاکریز را پیدا کرده‌اند که راه‌آب‌هایی آنها را احاطه کرده است؛ درست مانند استون هنج. آنها این سنگ‌افراشت‌ها را در دورافتاده‌ترین نقطه شمالی برزیل کشف کرده‌اند که نشان می‌دهد پیش‌تر از زمانی که دانشمندان تخمین زده بودند، انسان‌ها ساکن این منطقه بودند. در حالی که نیت آنها از سکونت در این نقطه نامعلوم است اما حضورشان به حداقل ١٠٠٠ سال پیش بازمی‌گردد؛ یعنی سال‌ها پیش از آنکه اروپایی‌ها وارد این قاره شوند.
رحمی برای تغذیه نوزادان نارس
در یافته‌ای که می‌توان آن را دستاوردی در درمان نوزادان نارس دانست، دانشمندان رحمی مصنوعی ساخته‌اند که قادر به زنده نگه داشتن بره‌های نارس و رشد طبیعی آنهاست. بره‌ها به مدت چهار هفته در این وسیله که شبیه به کیسه بزرگی است و با مایع آمینوتیک پر شده، به سر می‌برند. این «رحم» به زودی به نوزدان نارس انسانی برای رشد خارج از رحم انسان کمک می‌کند.
قاره‌ای پنهان در اعماق اقیانوس
دانشمندان شواهدی مبنی بر وجود قاره‌ای جدید- نصف قاره استرالیا- در جنوب غربی اقیانوس آرام و پایین کشور نیوزیلند ارایه کرده‌اند و آن را زیلاندیا (Zealandia) نامیده‌اند. اگرچه ٩۴ درصد این سرزمین زیر آب قرار دارد اما زمین‌شناسان می‌گویند تمامی معیارهای لازم را برای اینکه هشتمین قاره زمین نام بگیرد، داراست. از آنجایی که اکثریت دانشمندان رسما وجود این قاره را تایید نکرده‌اند بنابراین باید منتظر ماند که آیا زیلاندیا در نقشه‌های آینده زمین جای خواهد گرفت یا نه.
ابزاری برای اصلاح دی‌ان‌ای
دانشمندان چینی تکنیک اصلاح ژنی را اختراع کرده‌اند که با توسل به آن می‌توان برخی بیماری‌هایی را که جهش دی‌ان‌ای را در رویان سبب می‌شود، از بین برد. در آینده می‌توان این تکنیک را روی رویان‌های انسانی زیست‌پذیر اعمال کرد تا بیماری‌های ژنتیکی جدی میراث نسل بعد نشود. این تکنیک نگرانی‌هایی اخلاقی را در مورد طراحی و اصلاح انسان‌ها و تغییر میراث ژنتیکی بشر به وجود آورده است.
اکسیر زندگی؛ نابودگر سرطان
داروی ایمونوتراپی که یاخته‌های خونی بیمار را به از بین‌برندگان سرطان تبدیل می‌کند در صف دریافت تاییدیه از سوی سازمان غذا و داروی امریکاست. در آزمایشی بالینی که در حال انجام است، این درمان بر بیماران دچار لنفوم‌های پیشرفته اعمال می‌شود که بدن‌شان به درمان‌های استاندارد پاسخ نداده‌اند یا مکررا بیماری‌شان عود می‌کند. در این آزمایش‌ها پس از گذشت سه ماه، ٨٣ درصد بیماران بیماری‌شان بطور کامل بهبود یافته اند. با ادامه روند آزمایش‌ها، دانشمندان امیدوارند این درمان گام بعدی در مداوای سرطان باشد.
سیزده اکتشاف مهم سال ٢٠١٧
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر