تیم خبری پارس دان
نقش‌جهان سربند یا حسین بر پیشانی بست/بهت گردشگران از میراث معنوی
خبرگزاری مهر، گروه استان ها – فاطمه کازرونی: محرم رسید و بار دیگر نصف‌جهان چادر عزاداری سید وسالار شهیدان را بر سر کرد، نقش‌جهان سربند یا حسین(ع) بر پیشانی بست تا تیله رنگی چشمان گردشگران خارجی از بهت و حیرت بدرخشد، میراث‌معنوی ایرانیان در عزاداری برای سید و سالار شهیدان در کنار میراث تاریخی هزاران ساله نصف‌جهان امسال جلوه‌ای دوچندان از فرهنگ و تاریخ سرزمین را به تصویر کشیده است.
امسال نقش‌جهان در میان تعجب فوج فوج گردشگران خارجی علم عزاداری سید و سالار شهیدان را برافراشته است، از آلمان، ژاپن، کره، روسیه و دیگر کشورها برای بازدید از مسجد امام به میدان نقش جهان می‌آیند، ابتدا با تعجب از چایی صلواتی امام حسین (ع) که در خیمه‌گاه‌هایی خاکی رنگ به زائران حسینی ارائه می‌شود می‌نوشند، شادی دلهایشان از رسمی که در هیچ کجای دنیا نظیر ندارد زمزمه صلواتِ معنوی آنهاست، دلهایشان لبریز می‌شود از محبتی ناب در دیاری غریب با مردمانی که هر رسمِ دینی و سنتی آنها از مهمان‌نوازی و محبت حکایت دارد.
گردشگران در حالیکه در پای پله‌های ورودی مسجد امام دسته دسته و چایی در دست ایستاده‌اند با مترجم‌های هیئت به گفت و گو درباره امام حسین و آداب عزاداری می نشینند، بسیاری از آنها ابراز علاقه می کنند وارد مسجد شده تا عزاداری در فضای تاریک و روشن مسجد را نظاره کنند، در حالیکه لبخند بر لب و تعجب در چشمانشان بیداد می‌کند به لبخند عزاداران حسینی با تکان دادن سر جواب می‌دهند.
در گوشه میدان بنرهایی از سخنان بزرگان جهان به سه زبان فارسی، انگلیسی و محلی درباره امام حسین برپاست؛ از گاندی در شرق جهان گرفته تا چارلز دیکنز نویسنده مشهور انگلیسی، برایشان عجیب است که بزرگان سیاسی، ادبی و جامعه شناسان و درباره شخصیتی از دنیای اسلام سخن گفته‌اند و شاید از این رو است که با دقتی باورنکردنی در کنار عزاداران حسینی به خواندن این بنرها می‌پردازند.
چارلز دیکنز، نویسنده مشهور انگلیسی در توصیف و ستایش قیام مقدس اباعبدالله الحسین(ع) چنین می گوید: «اگر منظور امام حسین(ع) جنگ در راه خواسته های دنیایی خود بود من نمیفهمم چرا او خواهران و زنان و اطفالش را به همراه برده بود پس عقل چنین حکم می کند که او فقط به خاطر اسلام فداکاری خویش را انجام داد».
رسم عزاداری در اصفهان
رسم عزاداری در اصفهان همانند دیگر شهرهای کشور آداب خاصی دارد، محرم از راه رسیده است و از یک هفته پیش جوانان اصفهانی در سراسر استان از کاشانی که بقچه رسم و رسوم هفت‌هزار سال تاریخ را بر دوش می کشد تا خوانساری که کهن‌ترین سنت‌های عزاداری را هنوز در دل کوچه‌های خود دارد کوچه خیابان‌‌ها را سیاه‌پوش عزای حسین کرده‌اند.
محرم در اصفهان با چاووشی خوانی آغاز می‌شود و عزاداری برای سید و سالار شهیدان تا پایان صفر در این استان ادامه دارد.
نکته جالب اینکه اهالی شهر اصفهان از قدیم‌الایام به این رسم مشهور هستند که عرض ارادت آنها به اهل بین عصمت و طهارت و امام حسین به ماه محرم و صفر خلاصه نمی‌شود، پس از پایان ماه صفر تا محرم سال آینده در گوشه گوشه این دیار کهن مجالس روضه‌خوانی برای عرض ارادت به امام حسین (ع) و اهل بیت عصمت و طهارت برپا می‌شود.
با توجه به کثرت عزاداری‌ها به شکل هیئت، علاقه مندان به برپایی مجالس موسوم به روضه امام حسین (ع) در دیگر ماه‌های قمری اقدام به برپایی مجالس روضه می‌کنند که زمان هر یک از آنها ثابت است.
برگزاری تعزیه از آداب قدیمی اصفهانی‌ها در عزاداری سید و سالار شهیدان است
تعزیه امام حسین (ع) یکی از آداب عزاداری اصفهانی‌ها است که از قدیم الایام در اکثر شهرستان‌های استان جریان داشته است.
این هنر نمایشی سوگواری امام حسین (ع) از ماه محرم در شهرستان‌های مختلف آغاز و در اواخر ماه صفر مصادف با ایام وفات پیامبر گرامی اسلام (ص) و شهادت امام حسن(ع) رونق بیشتری پیدا می‌کند.
تعزیه روستای قودجان که در کشور شهرت دارد در اواخر ماه صفر برگزار پذیرای تعزیه‌گردانانی از سراسر کشور است و مراسم تعزیه آن در ایام سوگواری پایان ماه به شکل مستقیم از شبکه‌های اینترنتی پخش می‌شود.
هنر تعزیه در استان اصفهان جایگاهی ویژه دارد به نوعی که تعزیه اصفهان، خمینی‌شهر، نجف‌آباد و کاشان به ثبت ملی نیز رسیده است اما نکته جالب توجه این است که در اصفهان بیشتر لوازم و تجهیزات مورد نیاز تعزیه‌خوانی از نذورات مردم تهیه می‌شود.
کارشناسان معتقدند این هنر عظیم برترین شیوه بیان حقیقت در دورانی از تاریخ است که اجازه روشنگری‌های صریح از عاشقان و پیروان امام حسین (ع) سلب شده بود.
روضه‌هایی که قدمت آنها به قرن می‌رسد
در دهه نخست محرم در اغلب نقاط این شهر صبح‌ها و شب‌ها مراسم عزاداری برپاست.
برخی روضه‌های اصفهان از قدیم‌الایام شهرت خاصی دارند و قدمت برگزاری برخی به قرن می‌رسد، مردم اصفهان به حداقل یک بار حضور در این مجالس عقیده بسیار دارند که از جمله آنها روضه معروف به زرگرباشی و بنکدار است.
در طول سال‌های گذشته هیئت‌های عاشوراییان، هیئت رزمندگان محبان حضرت زهرا (س) و هیئت رزمندگان محبان اهل بیت نیز از دیگر هیئت‌هایی است که پذیرای عزاداران پرشور حسینی است.
هیئت عاشوراییان در طول سال های گذشته با ارائه بسته‌ای فرهنگی از کتاب، لباس‌های عزاداری و غیره و استفاده از سخنران معروف توانسته است جوانان زیادی را به سمت و سوی خود جذب کند.
همانند دیگر نقاط کشور هر شب از دهه نخست محرم با نام یکی از یاران و یا فرزندان امام حسین (ع) نامگذاری شده است و پس از مراسم سخنرانی، با یاد مظلومیت امام حسین (ع) مراسم سینه‌زنی و عزاداری برای یاران امام حسین (ع) برگزار می‌شود.
مراسم سوگواری سیدالشهدا در اصفهان روزهای تاسوعا و عاشورا به اوج خود می‌رسد، این مراسم‌ها به طور معمول از صبح زود آغاز می‌شود و در پایان مراسم پس از اقامه نماز ظهر از عزاداران پذیرایی می‌شود.
در عاشورای حسینی تمامی مردم اصفهان که گِل عزاداری بر سر یا لباس خود کشیده‌اند با حضور در قافله‌های عزاداری شهر را شور و نوای لبیک به «هل من ناصر ینصرنی» امام حسین (ع) می‌بخشد.
ثبت ملی ۵ آیین سوگواری اصفهان در همایش پیرغلامان حسینی
از سالیان پیش تاکنون قافله‌های سوگواری در اصفهان پس از عزاداری در میدان امام خمینی (ره) و یا میدان امام علی (ع) تجمع پیدا می‌کنند و نماز ظهر عاشورا با حضور تمامی قافله‌های عزاداری به شکل یکپارچه در مسجد و میدان امام (ره) اقامه می‌شود.
همزمان با شام شهادت امام حسین(ع) و یاران باوفای ایشان مردم استان ضمن حضور در مراسم‌های عزاداری بر مصائب فرزندان و اسرای کربلا می گریند و به یاد شام غریبانِ بازماندگان کاروان امام حسین (ع) با در دست داشتن شمع در مراسم حاضر می‌شوند؛ نذری این شب نیز به طور معمول شله‌زرد ( از آش‌های معروف اصفهان با برنج، زعفران، شکر و گلاب) است.
شهرستان‌های اصفهان نیز مراسم‌های سنتی و قدیمی برای عزاداری سیدالشهدا دارند به نوعی که در همایش بین‌المللی پیرغلامان حسینی ۵ آیین سوگواری استان اصفهان که به عنوان میراث فرهنگی ناملموس ثبت ملی شده است، رونمایی شد.
قافله عزاداری در خمینی شهر اصفهان
برپایی قافله عزاداری در روز عاشورا از سنت‌های قدیمی خمینی‌شهر در روز عاشورا است، این قافله به طول چندین کیلومتر شامل شترسوار و اسب‌سوارانی است که در خیابان‌های خاصی از شهر حرکت می‌کنند و به طور معمول مردم اصفهان از نقاط مختلف استان با حضور در این شهر برای مشاهده عبور این قافله و عزاداری صف می‌کشند.
در صف نخست این قافله انبیای الهی همچون آدم، نوح، سلیمان و غیره قرار دارند و در ادامه نیز سپاه امام حسین (ع) و عمر بنی سعد هرکدام با پوشش ویژه خود حرکت می‌کنند.
غذای نذری اصلی در خمینی‌شهردر این روز برخلاف غذای معمول اصفهان آبگوشت است و آش نذری نیز در نقاط مختلف شهر درمیان مردم پخش می‌شود.
برپایی آیین ۹۰۰ ساله نخل گردانی در شهرستان نطنز
مهم‌ترین آیین نطنز در دهه نخست محرم برپایی آیین ۹۰۰ ساله نخل گردانی است که پس از ۹۰۰ سال همچنان به شیوه قدیم خود در تمام نقاط این شهرستان برگزار می شود و دستخوش تغییر نشده است.
همچنین آیین تعزیه‌خوانی در چهر حسینیه مرکز شهر، ارشاد علیا، افوشه و سرشک برگزار می شود و برترین تعزیه خوانان کشور عصرها در این شهر این آیین قدیمی را اجرا می‌کنند.
عزاداری در شهرستان خوانسار
آغاز محرم در خوانسار با مراسم خاص چاووشی‌خوانی همراه است؛ نکته مهم اینکه عزاداری های خوانسار حال و هوای سنتی خود را حفظ کرده و از تهاجم مدرنیته و عزاداری های نامناسب در امان بوده است.
بعد از ظهرها چندین تعزیه فعال در خوانسار در طول ماه محرم به اجرای مراسم می‌پردازند و در ماه صفر نیز اجرای تعزیه به ویژه در روستای قودجان در کشور شهرت ویژه‌ای دارد.
عزاداری هفت هیئت قدیمی نایین در سوگ امام حسین (ع)
عزاداری خاص و سنتی هفت هیئت قدیمی نایین در ایام محرم شهرت بسیار دارد و بسیاری از عزاداری‌ها پس از اجرا به شیوه خاص در طول حسینیه‌های این هفت هیئت در امامزاده سلطان سید علی(ع) ادامه پیدا می‌کند.
در شب‌های ۱۲ و ۱۳ ماه محرم در برخی هیئت‌های این شهرستان مراسم تعزیه خوانی نیز برگزار می شود.
برپایی عزاداری و سوگواری برای سالار شهیدان در استان اصفهان قدمتی به بلندای تاریخ دارد، امسال نیز نصف جهان با علم کردن یکی از زیباترین سنت‌های ایرانیان در عزاداری آیینی محرم در میدان تاریخی نقش جهان، جلوه‌ای از میراث معنوی این سرزمین را در کنار تاریخ کهن خود به تصویر کشیده است. در و دیوارهای یکی از کهن‌ترین مساجد جهان که هنوز از فراز قرن‌ها نوای عزاداری سید و سالار شهیدان به گوش می‌رسد امسال نیز سیاه‌پوش شده و پرچم و علم عزای حسینی بر دوش کشیده است.
منبع : خبرگزاری مهر
تیم خبری پارس دان
نقش‌جهان سربند یا حسین بر پیشانی بست/بهت گردشگران از میراث معنوی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر