روش های نابارور کردن موقتی مردان

تیم سلامت و پزشکی پارس دان

روش های نابارور کردن موقتی مردان

وب سایت روزیاتو: کنترل قابل اطمینان زاد و ولد از طریق نابارور کردن مردان در اصل یک مشکل ریاضی به شمار می آید. در واقع زنان یک تخمک دارند که به طور متوسط یک بار در ماه خود را نشان می دهد در حالی که مردان در هر بار انزال میلیون ها عدد اسپرم  را بیرون می دهند که هر کدام از آن ها می تواند این تخمک را بارور سازد.

 

به همین دلیل در ساده ترین عبارت ممکن باید گفت که کنترل کردن یک تخمک بسیار راحتتر از کنترل کردن میلیون ها اسپرم است. از اینرو دلیل پیدا کردن روشی برای کنترل باروری از طریق مردان همیشه با مشکلات عدیده ای همراه بوده اما به نظر می رسد که در ۵۰ سال پیش بسیار به دست یابی به روشی برای انجام این مهم نزدیک بوده ایم.

 

 

در دهه ی ۱۹۵۰، بر اساس مشاهدات میدانی،کارگرانی که روی ماشین های بخار کار می کردند به سختی صاحب فرزند می شدند و بر اساس این مشاهدات یکی پزشک سویسی به نام مارتا ووگلی ایده ی تازه ای را برای القای ناباروری به مردان به صورت موقت ارائه کرد و آن این بود که آن ها را برای مدتی در آب جوش قرار داد. هرچند در ظاهر چنین ایده ای احمقانه و نشدنی به نظر می رسید اما بعد از یک سری آزمایش های گسترده در هند، وی به این نتیجه رسید که مردانی که به مدت ۴۵ دقیقه در روز به مدت ۳ هفته در آب داغ قرار گیرند به مدت دستکم ۶ ماه قدرت باروری خود را از دست خواهند داد. با این وجود مطالعات وی هیچگاه به صورت نسخه ی چاپی درنیامد.

 
دکتر استفانی پیج، رییس بخش مطالعات غدد درون ریز در دانشگاه واشنگتن در این باره می گوید:” قرار دادن بیضه ها در معرض گرما اسپرم ها را از بین می برد”. اما مشکل این است که اغلب مردان دماهای نسبتاً بالا که برای رسیدن به یک ناباروری مردانه ی مطمئن لازم است را تحمل نمی کنند. پیج می گوید که دمایی که در مطالعات ووگلی مورد استفاده قرار گرفت بسیار بالا بود و البته تاثیر خوبی داشت. اما پایین آوردن دما به اندازه ای که بیشتر قابل تحمل باشد (برای مثال به اندازه ی یک دوش آب داغ) اگر چه تعداد اسپرم ها را به شدت کاهش می دهد اما به اندازه ی کافی برای اطمینان از نابارور کردن مردان موثر نخواهد بود.

 
همین موضوع در مورد شرت های مردانه ی بسیار تنگ نیز صدق می کند. اگر چه چنین شرت هایی به مقدار قابل توجهی تولید اسپرم را کاهش می دهند اما نمی توان آن ها را روشی قطعی و قابل اعتماد برای نابارور کردن مردان به صورت موقت دانست.

 

در مطالعاتی که در سال های دهه ی ۱۹۸۰ بر روی زیرپوش های آویزان کننده ای که بیضه ها را به سمت بالا کشیده و به بدن می چسباندند انجام شد مشخص گردید که پوشیدن چنین لباسی باعث شبیه سازی حالت «کریپتوکیدیسم» (حالتی که در آن کیسه بیضه شخص حاوی یک بیضه بوده یا فاقد هر دو بیضه است و در واقع بیضه ها از شکم فرد به کیسه ی بیضه منتقل نشده اند) می شود و بدین ترتیب تعداد اسپرم ها به شدت کاهش پیدا می کند. مشکل اصلی در این روش این بود که شخص می بایست در طول تمام ساعات بیداری خود، در حدود ۱۶ ساعت، این لباس را می پوشید و به همین دلیل اثرات جانبی آن به شدت غیرقابل تحمل بود.

 

از این رو امروزه تنها چند روش اندک برای کنترل باروری در مردان وجود دارد: روش های موقتی (کاندوم، خویشتنداری یا روش بیرون کشیدن قبل از انزال) و تنها روش دائمی یعنی وازکتومی. بر اساس برآوردها دستکم تا ۵ سال آینده هیچ پیشرفت مهمی در این حوزه رخ نخواهد داد و دلیل اصلی این است که در حوزه ی کنترل باروری مردان هیچ گونه سرمایه گذاری از ناحیه ی کمپانی های داروسازی صورت نمی گیرد. اما بحث نبود سرمایه گذاری تنها مشکل این موضوع نیست و شاید بخش دیگری از مسئله این است که مردان به ندرت در مورد این مسئله تمایل به حرف زدن و بیان خواسته های خود و اطلاع از روش های جایگزین دارند.

با این وجود در حال حاضر روش های مختلفی برای کاهش قدرت باروری مردان و کنترل تولد از این طریق وجود دارد که در ادامه به بررسی برخی از آن ها خواهیم پرداخت. اولین مورد روش کنترل هورمونی است که کارکرد مشابهی مانند کنترل زاد و ولد در زنان دارد.

 

در این روش هورمون های خاصی که در آزمایشگاه ها تولید شده به مردان داده می شود که از تولید هورمون های طبیعی در بدنشان جلوگیری می نماید اما مدت زمان زیادی طول می کشد تا این هورمون های آزمایشگاهی بتوانند تعداد اسپرم های تولید شده در بیضه مردان را کاهش دهند. به گفته ی دکتر جامین براهامبات، یک متخصص باروری در مرکز درمانی اورلاندو هلث:” مراحل نهایی رشد اسپرم در بیضه ها ۷۲ ساعت طول خواهد کشید، از این رو هر چیزی که مانع این چرخه شده و بلوغ اسپرم ها را متوقف کند برای عمل کردن به ۴ تا ۶ هفته زمان نیاز خواهد داشت”.

 
همین مشکل نیز در مورد داروهای ضدبارداری در زنان وجود دارد که باید از هفته ها قبل از آمیزش مورد استفاده قرار بگیرند اما این مدت زمان در مردان از یک ماه و نیم نیز فراتر خواهد رفت. مانع بزرگ تر بر سر راه قرص های نابارور کننده در مردان اثرات جانبی آن هاست. در مطالعه ای که سال گذشته انجام شد مردانی که برای مدتی از این قرص های ضد باروری استفاده می کردند به شدت دچار تغییرات رفتاری و خلق و خو شده و بدنشان جوش می زد. به همین دلیل ادامه ی تحقیقات متوقف گردید.

دکتر پیج در این باره می گوید:” در واقع، عوارض جانبی قرص های هورمونی در مردان در هنگام معرفی شدن این قرص ها بسیار کمتر از عوارض جانبی قرص های مشابه در میان زنان بود. اما مسئله این است که آستانه ی تحمل افراد برای این عوارض جانبی متفاوت به نظر می رسد. در واقع مسئله این است که چه کسی از این موضوع سود می برد. در واقع بارداری همیشه مشکلی متعلق به زنان بوده است. جلوگیری از بارداری برای مردان به چندین دلیل مهم است اما در هر صورت در این مورد پای سلامتی مردان در میان نخواهد بود”.

به نظر می رسد که  روش های ساده تر و کم عارضه تری مانند آمپول های نابارور کننده موقتی به صورت چهار بار یا دو بار در سال جایگزین این قرص های هورمونی کارآیی بهتری داشته و مردان راحت تر آن ها را پذیرفته و تحمل عوارض جانبی آن ها نیز آسان تر خواهد بود. یکی از همکاران دکتر پیج در دانشگاه واشنگتن به نام دکتر جان آموری، در حال تحقیق بر روی یک روش ناباروری برگشت پذیر، غیرهورمونی و بدون نیاز به جراحی است که می تواند جایگزین خوبی برای قرص ها و آمپول های نابارور کننده در مردان خواهد بود.

 

این روش درمانی برای اولین بار در سال های ۱۹۵۰ در مراحل اولیه روی زندانیانی در زندان ایالتی اوریگون آزمایش شد و البته تا حدودی نیز موثر بود و در حد بسیار زیادی مقدار اسپرم های تولید شده در بیضه مردان زندانی را کاهش می داد.

وازکتومی قابل بازگشت نیز روشی است که با استفاده از محصولاتی مانند «واسالژل» (Vasalgel) و «اکو-وی هیدروژل» (Echo-V hydrogel ) هنوز در مرحله ی تکامل است که درست مانند عمل وازکتومی عمل کرده و تاثیری بلند مدت و غیرهورمونی دارد. در این روش پزشک ژلی را در لوله های انتقال اسپرم تزریق می کند تا مسیر آن ها را مسدود نماید برخلاف آن چه که در جراحی وازکتومی انجام شده و این لوله قطع می شود. مزیت اصلی این روش این خواهد بود که برخلاف وازکتومی، این روش قابلیت برگشت پذیری دارد.

 

 

اگر مردی بخواهد که جریان اسپرم را دوباره در بیضه هایش برقرار کند، حتی اگر بعد از ماه ها یا سال ها باشد، می توان با یک تزریق دیگر این پلیمر را از این لوله ها خارج کرد. با این وجود این روش هنوز در مرحله ی تئوری قرار داشته و بر روی حیوانات آزمایش شده است و تا زمانی که بتوان تاثیر و عملی بودن آن بر روی انسان را ثابت کرد فاصله زیادی داریم. البته با توجه به انجام نشدن آزمایش این مواد بر روی انسان هنوز نمی توان ادعا کرد که وازکتومی موقتی بعد از مدتی با تزریق ماده ای دیگر قابل بازگشت به حالت طبیعی باشد.

روش دیگری که سال گذشته توسط یک محقق آلمانی به نام کلمنس بیمک اختراع شده دستگاهی کوچک به نام « Bimek SLV» است. این دستگاه که شبیه یک سوییچ کوچک است با عمل جراحی در زیر پوست و در نزدیکی لوله های اسپرم قرار می گیرد و مانند یک شیر آب می توان جریان اسپرم را در این لوله ها باز یا متوقف کرد.

 

در صورتی که این سوییچ در حالت «off» قرار بگیرد مسیر این لوله ها مسدود شده و اسپرم ها باز می گردند. در طرف مقابل در صورتی که این سوییچ در حالت «on» قرار بگیرد، انسداد لوله ها برداشته شده و اسپرم ها به راحتی و آزادانه خواهند توانست در این لوله ها شنا کنند.

 
حتی یک قفل امنیتی نیز در این دستگاه وجود دارد که در آن باید هر دو دکمه را به صورت همزمان فشار داد. این اختراع سال گذشته سر و صدای زیادی به پا کرد اما آزمایش آن روی انسان به این زودی ها امکان پذیر و عملی نخواهد بود. نکته ی جالب این است که مخترع این دستگاه یک نجار است و اگر چه ایده ی او روی کاغذ بسیار جالب و عالی بنظر می رسد اما وقتی که به روش کار بدن به خوبی فکر می کنید می بینید که این روش ممکن است غیرعملی باشد زیرا در صورت انجام جراحی در زیر پوست این موضوع باعث زخم های دائمی شده و وجود چنین دستگاهی در آن فضای کوچک کمی آزار دهنده و غیرقابل تحمل به نظر می رسد.

روی هم رفته باید گفت که دیر یا زود یکی از این روش ها توسعه یافته و به بازار عرضه خواهد شد اما هنوز هم استفاده از کاندوم مطمئن ترین، کم هزینه ترین و بی ضررترین روش است.

تیم سلامت و پزشکی پارس دان

روش های نابارور کردن موقتی مردان